Malatya'nın kayısı üretimindeki öncülüğünü ve bu lezzetli meyvenin ekonomiye katkısını küçük bir hesap yaparak daha iyi anlayabiliriz. Türkiye genelinde kayısı üretimi denince akla ilk gelen şehir olan Malatya, ülke genelinin %85'inden fazlasını oluşturarak kayısıda dünya pazarında önemli bir paya sahiptir. Ancak, bu yıl kayısı üreticileri için işler pek yolunda gitmiyor. Üreticilerin yaşadığı sorunlar ve berbat hava koşulları sonucunda, ilçede meydana gelen zarar, toplamda yüzde 30'a kadar ulaşmış durumda. Bu durum, hem üreticilerin hem de kayısıya dayalı birçok sektörü tehdit ediyor.

Kayısı Üretiminde Karşılaşılan Zorluklar

Kayısının ana vatanı olan Malatya, bu yıl beklenmedik iklim koşullarıyla birlikte büyük bir darboğaza girdi. Özellikle sıcaklık değişimlerinin artması, erken don olayları ve aşırı yağışlar kayısı ağaçlarının çiçeklenme dönemlerini büyük ölçüde olumsuz etkiledi. Üreticilerin bu durumu aşmak için yaptığı ek yatırımlar ve ücretsiz yardım talepleri, çeşitli tarımsal destek programlarının yetersiz kaldığı bir ortamda boşa gidecek gibi görünüyor. Geçtiğimiz yıllarda kayısıdan elde ettikleri geliri kaybetmek istemeyen çiftçiler, şimdi yeni bir çözüm arayışına girmiş durumda. Çiftçiler, kayısı üretiminde daha dayanıklı çeşitlerin araştırılmasına dikkat çekiyorlar. Eğer bu yıl kayısıda beklenen verim elde edilemezse, üreticiler sadece maddi kayıplarla değil, aynı zamanda itibar kaybıyla da yüzleşmek zorunda kalacaklar.

Pazar ve İstihdam Üzerindeki Etkisi

Kayısı üretimindeki azalma sadece üreticiler için tehlikeli değil, aynı zamanda yerel ekonomiyi de olumsuz etkiliyor. Malatya'daki birçok işyeri, kayısı hasadı dönemini fırsat bilerek sezonluk işçi çalıştırıyor. Ancak yaşanan kayıplar sonucunda, pazar paylarının azalmasıyla birlikte bazı işletmelerin kapanma riski ile karşı karşıya olduğu belirtiliyor. Kayısı alım-satımı yapan tüccarlar, bu yıl kayısı fiyatlarının artabileceği beklentisini taşırken, çoğu üretici için bu durum üzüntü verici. Hasadın bu halde olması, kayısının, ana ihracat kalemlerinden biri olarak Malatya'nın uluslararası pazardaki yerini de riske atıyor. Tarım ve Orman Bakanlığı'nın konu ile ilgili alacağı önlemler ve çiftçilere sağlayacağı destekler bu süreçte belirleyici rol oynayacak.

Özetle, Türkiye’nin sofralık kayısı üretim merkezi konumundaki Malatya, bu dönemde büyük zorluklar yaşıyor. Üreticiler, hem iklim değişikliği ile mücadele etmeye çalışıyor hem de geleceğe dair belirsizlikler içinde, kayısılarının geleceğine ve yerel ekonomiye umutla bakmaya devam ediyorlar. Malatya’nın bu ikonik meyvesi, hem Türkiye hem de dünya için bir değer taşıdığı için, bu mesele, tüm paydaşların dikkatini çekmeli. İlgili kurumlar, çözüm yolları bulup destek mekanizmaları geliştirerek bu riskleri minimize etmeli; aksi halde, kayısı üretiminde yaşanan sınırlamalar sadece Malatya’yı değil, tüm Türkiye’yi etkileyen bir sorun haline gelebilir.