2023 yılı itibarıyla inşaat sektöründe yaşanan gelişmeler, özellikle iş gücü maliyetlerinin yükselmesi nedeniyle dikkat çekiyor. İstihdamın büyük bir kısmını oluşturan inşaat işçilerinin yevmiyeleri son dönemlerde tarihi bir zirveye ulaştı. Günlük 7 bin lira gibi rakamlara kadar ulaşan yevmiye, sektörde çalışma koşullarını ve işçi talebini derinden etkiliyor. Peki, bu yükselişin sebebi ne? Yüksek iş gücü maliyetlerinin inşaat projeleri üzerindeki yansımaları neler? Bu soruları cevaplamak için detaylara inelim.
İnşaat sektöründe yevmiye artışlarını etkileyen birkaç temel faktör var. Öncelikle, Türkiye'de inşaat işleri genellikle mevsimsel bir döngüye tabidir. Daha fazla proje ve inşaat başlangıcıyla birlikte, iş gücüne olan talep de artıyor. 2023 yaz döneminde özellikle büyük projelerin hız kazanması, işçi sirkülasyonunu artırdı. Ayrıca, iş gücünün kıt olduğu bölgelerde iş verenler, kalifiye işçilere yüksek miktarlarda yevmiye ödemek durumunda kalıyor.
Bunun yanında, enflasyonun etkisi de göz ardı edilmemeli. Son yıllarda yükselen enflasyon oranları, yaşam maliyetlerini artırarak işçilerin talep ettiği yevmiyeleri de yukarı çekiyor. Ekonomik koşullar, işçilerin alım güçlerini doğrudan etkiliyor; bu nedenle, yapı sektöründe oluşan yevmiye artışları, hem yatırımcıları hem de işçileri aynı seviyede zor durumda bırakıyor. İyi eğitimli ve deneyimli işçilerin daha iyi şartlar ve yüksek yevmiye talep etmeleri, bu artışın bir diğer önemli sebebi.
Günlük 7 bin lira seviyesine ulaşan yevmiyeler, inşaat sektöründe önemli bir maliyet kalemi haline geldi. Bu durum, yatırımcıların kar-zarar hesaplarını ciddi anlamda sarsabilir. Projelerin maliyet analizi yapılırken, iş gücü maliyetlerinin artması kaçınılmaz olarak inşaat fiyatlarını da etkiliyor. Yüksek yevmiye, projelerin tamamlanma sürelerini etkilediği gibi, yeni projelerin hayata geçirilmesini de zorlaştırabilir. Çünkü, yatırımcılar, yükselen maliyetlerden kaçınmak için daha az risk almayı tercih ediyor.
Ayrıca, yevmiye artışları, kalifiye iş gücü bulmayı zorlaştırıyor. Özellikle büyük ve karmaşık projelerde nitelikli işçilere olan talep artarken, yeterli sayıdaki işçiyi bulmak da zorlaşıyor. Bu durum, inşaat sektöründe bir diğer önemli sorun olan iş gücü eksikliği sorununun derinleşmesine neden olabilir. Sonuç olarak, yüksek yevmiyeler, sadece işçilerin yaşam standartlarını değil, aynı zamanda inşaat projelerinin sürdürülebilirliğini de tehdit ediyor.
Özetle, inşaat sektöründe günlük 7 bin lira seviyesine çıkan yevmiye, pek çok değişkenin etkisiyle şekilleniyor. Ekonomik faktörler, mevsimsel etkiler ve iş gücü talebi, bu artışın arkasındaki başlıca unsurları oluşturuyor. Ancak yüksek yevmiye, iş gücü maliyetlerini artırarak inşaat sektöründe önemli bir yük haline gelecek gibi görünüyor. Dolayısıyla, hem yatırımcılar hem de işçiler için önümüzdeki dönemde dikkat edilmesi gereken pek çok nokta var. Sektorün geleceği, bu dengeyi sağlamak adına atılacak adımlarla belirlenecek.